Objawy choroby Alzheimera

Podstawowe informacje dotyczące pierwszych objawów choroby Alzheimera.

Czy spowolnienie ruchowe, sztywność mięśni, chód drobnymi krokami występuje w przebiegu choroby Alzheimera, czy tez jest objawem innej choroby, np. choroby Parkinsona?

- Poza wiodącym objawem, jakim jest postępujące otępień w przebiegu choroby Alzheimera mogą pojawiać się również różne objawy neurologiczne.

- Do najczęściej spotykanych należą objawy pozapiramidowe tworzące tzw. zespół parkinsonowski, czyli spowolnienie ruchowe, za burzenia mimiki twarzy, sztywność będąca wynikiem wzmożenia napięcia mięśni oraz, rzadziej, drżenie.

- Zespół parkinsonowski występuje bowiem nie tylko w chorobie Parkinsona, ale również w wielu innych schorzeniach, m.in. właśnie w chorobie Alzheimera. Obie te choroby mogą też ze sobą współistnieć. Zespół parkinsonowski może być wreszcie wynikiem działania ubocznego niektórych leków, np. psychotropowych których podawanie pacjentom z chorobą Alzheimera jest częste konieczne.

- Objawy te mogą dać w rezultacie ogólne spowolnienie ruchowe, bardzo uboga mimikę twarzy (tzw. twarz maskowata), jak również charakterystyczną, pochyloną do przodu, ze zgiętymi w stawach kolanowych i łokciowych kończynami postawę oraz chód drobnymi krokami, z przesuwaniem stóp po podłożu. Kończyny górne w trakcie chodzenia są nieruchome. Jeżeli występuje drżenie, to dotyczy najczęściej rąk - nasila się podczas emocji, zanika podczas snu.

- Innym objawem pozapiramidowym mogącym występować w przebiegu choroby Alzheimera są mioklonie czyli nagłe, szybkie i nieregularne skurcze mięśni, częściej dotyczące mięśni kończyn niż tułowia.

Czy obecność wyżej wymienionych objawów wpływa w jakikolwiek sposób na przebieg choroby Alzheimera?

- Tak, uważa się, że ich pojawienie (a mogą się pojawić na każdym etapie choroby, choć częściej występują w późniejszych stadiach) może zaostrzać czy też przyśpieszać jej przebieg.

- Objawy te niewątpliwie znacznie pogarszają sprawność ruchową. Chory robi wszystko o wiele wolniej, może mieć trudności z chodzeniem, skłonności do upadków, trudności z ubieraniem się, jedzeniem itp., mimo że jeszcze wie, jak się to powinno robić. Ograniczenia wynikające z postępującego otępienia, nakładając się na już istniejące, również pogarszają stan chorego.

Jak należy postępować w takich przypadkach?

- Należy zgłosić się do lekarza neurologa. Istnieją bowiem leki, które mogą zdecydowanie zmniejszyć te objawy, chociaż ich podawanie obarczone Jest pewnym ryzykiem wystąpienia objawów ubocznych, m.in. omamów lub urojeń. Wymaga to ponownej korekty dawki leku.

Czy w chorobie Alzheimera mogą wystąpić różnego stopnia niedowłady kończyn, Jak to ma miejsce np. w udarach mózgu?

- W zasadzie nie, bardzo rzadko i tylko w późniejszych stadiach choroby. Na pewno nie jest to typowy objaw, Oczywiście osłabienie kończyn może pojawić się przy współistnieniu zmian naczyniowych w mózgu.

Dlaczego chory z chorobą Alzheimera może mieć problemy w porozumiewaniu się z otoczeniem także we wczesnych stadiach choroby?

- Wynika to z zaburzeń mowy nazywanych afazją. Wyróżniamy kilka Jej postaci mogących występować pojedynczo bądź nakładać się na siebie wzajemnie.

- Najczęściej chorzy mają trudności w znalezieniu właściwego stówa dla określenia przedmiotów i pojęć. Przedmioty określają opisowo, np. grzebień - to do czesania itp.

- Inną postacią afazji jest upośledzenie albo zniesienie zdolności wyrażania myśli stówami, mimo zachowanej zdolności rozumienia, Tacy chorzy mylą słowa, opuszczają i przestawiają głoski, biednie je wymawiają, mówią mato. W ciężkich postaciach mowa może się ograniczać do jednego lub kilku stów.

- Może też być tak, że zasadniczym problemem jest upośledzenie rozumienia mowy (tak jakby słuchali mowy w słabo lub w ogóle nieznanym języku), choć zawsze zaburzone jest również tworzenie słów i zdań. Tacy chorzy mówią dużo, a ich wielomówność jest często trudna do opanowania.

- Tego typu zaburzeniom mowy często towarzyszy upośledzenie zdolności czytania i pisania.

- Opisane objawy występują bardzo często w chorobie Alzheimera właśnie we wczesnych jej stadiach, a nawet mogą ją wyprzedzać.

- W ostatnim stadium choroby zawsze dochodzi do całkowitego l zaniku mowy.

Jak radzić sobie z chorobą Alzheimera? Poradnik dla opiekunów.

Polskie Stowarzyszenie pomocy osobom z chorobą Alzheimera.

Warszawa, 1998